Toeval bestaat niet…. Onlangs heb ik me ingeschreven voor een online cursus “kort verhaal schrijven”. Dit verhaaltje is daarvan het bewijs. Toen ik het mijn vrouw, die thuis zat te werken, vertelde, zei ze: ’leuk ’en gaf me de VPRO gids waarin verschillende korte schrijfsels stonden. Een ervan was van A.L Snijders in de rubriek mosterd. Snijders, die we kennen als de meester van het ZKV (zeer kort verhaal), heb ik een keer op T.V. gezien. Hij is me bijgebleven als iemand die ontspannen en heel rustig, op een dromerige manier, de meest normale dingen zei, die, als je er goed over nadenkt, inderdaad heel eenvoudig en normaal blijken te zijn. Zo simpel zelfs, dat ze eigenlijk niet genoemd hadden hoeven worden. Op een of andere manier lijkt hij nooit zelf niet aan dat nadenken toe te komen en gaat hij rustig verder. In de column in de gids, heeft hij het over tactiele gevoeligheid . Hij vertelt dat hij vroeger in Haarlem incunabelen heeft bestudeerd. Incunabelen is een verzamelwoord voor de eerste boekdrukkunst met losse letters. Vaak gaat het hier om zeer oude en kwetsbare boeken die meestal niet met de hand mogen worden aangeraakt. Een vriend van hem, die specialist is op dit gebied, stelt dat kwetsbare boeken niet met stoffen hand- schoentjes mogen worden aangeraakt omdat de tactiele gevoeligheid van de handen dan een stuk minder is en daardoor de kans op beschadigen veel groter. Gewoon de handen wassen volstaat!
Dat we dat maar even weten! Eerder in het verhaal vertelt hij dat hij vroeger postduiven had en dat hij die vaak mee nam naar Haarlem en daar losliet als hij er incunabelen bestudeerde; om ze op te leren (die duiven dus). Ook vertelde hij dat hij lid was van een postduivenclub in Amsterdam. Daar heeft hij vaak moeten uitleggen wat incunabelen zijn.
Kijk! En dan komt hij op mijn terrein - ik kom uit Haarlem en heb al een leven lang duiven- dan neemt mijn afgunstige belangstelling toe en word ik tactiel. Als ik heel vaak iets moet uitleggen, dan noem ik het niet meer of ga ik het anders omschrijven en ik gebruik dan andere woorden, die wel bekend zijn. Waarom? Omdat ik begrepen wil worden!
Hij doet dat niet!
Mag ik daaruit concluderen dat hij het “simpele klankbord” van een postduivenclub nodig heeft gehad om zichzelf in de docerende- passend bij zijn achtergrond (docent Nederlands)- rol te manoeuvreren en daar enige status uit te destilleren?
Ik geloof van wel!
Met enige spijt moet ik toegeven dat ik geen Nederlands heb gestudeerd. Maar mijn studie en ervaring op het gebied van postduiven beslaat denk ik meer dan vijf decennia. Met duiven ben ik enigszins bekend geworden. Snijders echter, is met zijn zeer korte verhalen veel bekender geworden. Gewoon door de dingen zo te vertellen dat hij ze steeds moet uitleggen. Eigenlijk doet hij als schrijver wat wij als duivensporters al vele jaren doen. We melken maar door! Zo gaan we van schrijven, naar duiven en van duiven naar schrijven en is de cirkel weer rond en dat is geen toeval!
Toeval bestaat niet! Tactiel toeval wel!
Dat is dichtbij!
Dat zit op de huid!
Dat voel je!
Dus bestaat het!
* Betekenissen van het woord tactiel:
1) D.m.v. betasting.
2) Betrekking hebbend op het gevoel.
3) Tastbaar.
4) Tot de tastzin behorend.
5) Voelbaar.
* een citaat van Snijders :
Laat ik maar eens problematisch en hoogdravend beginnen: waarom schrijft iemand?
Natuurlijk niet om met woorden zijn ogen te imiteren, of zijn neus, zijn oren, zijn vingertoppen.
Waarschijnlijk is het iets anders, iets hoogmoedigs,
iets wat niet te bereiken is maar toch geprobeerd wordt:
het beschrijven van het onbeschrijfelijke.
En dat lukt nooit, want het onbeschrijfelijke is niet te beschrijven.
Anders zou het wel het beschrijfelijke heten.
(A.L. Snijders, Heimelijke vreugde 2, blz. 71) pseudoniem van Peter Cornelis Müller
* I.M.
A.L. Snijders is op 7 Juni 2021 overleden. Hij was een kunstenaar zoals niemand voor of na hem. Hij stierf op 7 juni 2021. In een interview met hem en zijn nieuwe vrouw, ongeveer een maand voor zijn overlijden, versprak hij zich op meesterlijke wijze en daarmee kondigde hij. zonder het te weten, zijn overlijden aan en het scheelde maar één letter. In het interview zei hij: "ïk ga dood", maar hij bedoelde te zeggen: "ik ga door". Hij ontdekte het en verbeterde het ............en ging dood!
Van de doden niets dan goeds.
P.S
Ondertussen ben ik erachter gekomen dat het uitleggen van dingen die allang goed begrepen worden iets is dat erg goed werkt…….vooral in de politiek.
©Ton van der Walle
Reactie plaatsen
Reacties